Tuổi già

 

 

Bạn có bao giờ ngắm kỹ một con hạc trắng chưa? Nó trông thật mảnh mai; chân dài, người mỏng, trong một bộ lông trắng muốt. Trông nó thanh cao như một người luống tuổi mà vẫn giữ được phong cách ung dung. Con hạc được coi là một con vật sống lâu cho nên người ta gọi tuổi của các cụ là tuổi hạc.

 

Tết năm nào gia đ́nh tôi cũng lên Đà Lạt nghỉ ngơi tại nhà 1 người anh bà con. Đằng sau nhà anh tôi có một con đường ṃn dẫn tới một công viên. Con đường ṃn vào cuối Xuân chớm Hạ thật là đẹp, suối róc rách chảy, cây cỏ xanh mướt, những bông hoa núi nở trắng xóa. Chúng tôi mỗi buổi sáng dắt theo con chó đi bộ, vừa đi vừa tṛ chuyện.

Tôi bất giác hỏi:

- Sao con người không giống cây cỏ, vào mùa đông héo, úa, rụng, đến xuân,hạ lại hồi sinh nhỉ?

Anh tôi cười, nói:

- Cứ giữ măi được Xuân, Hạ trong ḷng ḿnh là tốt rồi.

 

Chúng ta những người ở lứa tuổi đang bước vào tuổi già hay đă già. Tinh thần và thể xác không c̣n như hai mươi năm, mười năm về trước hay thậm chí như mới năm ngoái nữa.

Thông thường bất cứ người mang quốc tịch nào, sinh sống ở phần đất hay hoàn cảnh nào th́ khi về già hay ngồi gậm nhấm lại quá khứ. Ở tuổi già, không có phương tiện di chuyển, bị trở ngại trong giao tiếp đă làm một số người sống một cuộc sống tẻ nhạt, từ tẻ nhạt đưa tới trầm cảm, khép kín.

Từ đó sinh ra bao nhiêu bệnh, và khi có bệnh, sự chạy chữa xem chừng không có hiệu quả lắm cho những người này.

 

Bác Sĩ Ornish, tác giả cuốn sách Love &Survival, nói rơ: Tách ĺa t́nh thân gia đ́nh và bạn bè là đầu mối cho mọi thứ bệnh từ ung thư, bệnh tim đến ung nhọt và nhiễm độc.

T́nh thương và tinh thần lạc quan là gốc rễ làm cho chúng ta bệnh hay khỏe.

 

Ba mươi năm trước mà nghe ai nói cô đơn sinh ra các chứng bệnh th́ người ta sẽ chỉ cười nhẹ. Nhưng bây giờ điều này đă được nhiều bác sĩ công nhận là đúng.

Những buổi tĩnh tâm chung, có cầu nguyện, có tịnh niệm (tùy theo tôn giáo của mỗi người) chia sẻ những buồn vui, lo lắng của ḿnh cùng người khác cũng giúp khai thông được những tắc nghẽn của tim mạch như là ăn những thức ăn rau, đậu lành mạnh vậy.

Nếu không nói ra được những ǵ dồn nén bên trong th́ chính là tự ḿnh làm khổ ḿnh. Khi nói ra, hay viết ra được những khổ tâm của ḿnh th́ hệ thống đề kháng được tăng cường, ít phải uống thuốc.

 

Theo Bác Sĩ Ornish, khi bị căng thẳng cơ thể sẽ tiết ra một hóa chất làm cho mọi sinh hoạt ứ đọng, ăn không ngon, đầu không suy nghĩ, mạch máu tŕ trệ,mất sức đề kháng, dễ cảm cúm.

Như vậy sự cô đơn cũng là chất độc như cholesterol trong những thức ăn dầu mỡ, mà chỉ có sống lạc quan mới cứu rỗi được.

Nếu bạn không mở tâm ra cho người khác th́ bác sĩ bắt buộc phải mở tim bạn ra thôi.

 

Tuổi như thế nào th́ gọi là già, chúng ta biết khi một người qua đời ở tuổi 60 th́ được gọi là 'hưởng thọ'. Vậy sau tuổi 60 mỗi ngày ta sống là một “bonus”, phần thưởng của Trời cho.

Chúng ta nên sống thế nào với những ngày 'phần thưởng' này. Lấy thí dụ một người lớn tuổi, sống cô đơn, biệt lập, không đi ra ngoài, không giao thiệp với bạn hữu, thế nào cũng đi đến chỗ tự than thân trách phận, bất an, lo âu, ủ dột và tuyệt vọng. Từ đó bắt nguồn của bao nhiêu căn bệnh.

 

Trong Những lời Phật dạy có câu:

Sai lầm lớn nhất của đời người là đánh mất ḿnh.

Phá sản lớn nhất của đời người là tuyệt vọng..

 

Chắc trong chúng ta không ai muốn rơi vào hoàn cảnh này. Gặp gỡ bè bạn thường xuyên trong những sinh hoạt thể thao là điều tốt lành nhất cho thể lư.

Đi tập thể thao như nhẩy nhẹ theo nhạc, tắm hơi, bơi lội, tennis. v.v... đă giúp cho người lớn tuổi giữ được thăng bằng, ít ngă, và nếu có bệnh, uống thuốc sẽ công hiệu hơn, mau lành hơn.

Gặp bạn, nói được ra những điều phiền muộn cho nhau nghe, ngồi tĩnh tâm, đến nhà thờ, chùa cầu nguyện giúp được làm chậm lại sự phát triển của bệnh.

 

Bác Sĩ Jeff Levin giáo sư đại học North Carolina khám phá ra từ hàng trăm bệnh nhân, nếu người nào thường xuyên đến nhà nguyện họ có áp suất máu thấp hơn những người không đến nhà nguyện, ông bỏ ra hàng đêm và nhiều cuối tuần để theo dơi, t́m hiểu những kết quả cụ thể của " Tín ngưỡng và sức khỏe "!

Cuốn sách ông phát hành gần đây nhất có tên là God, Faith and Health. Trong đó ông cho biết những người có tín ngưỡng khỏe mạnh hơn, lành bệnh chóng hơn, ít bị nhồi máu cơ tim, gặp sự thăng trầm trong đời sống họ biết cách đối diện, họ luôn luôn lạc quan.

 

 

Lạc quan là một cẩm nang mà chúng ta nên luôn luôn mang theo bên ḿnh. Đừng bao giờ nói, hay nghĩ là " Tôi già rồi, tôi không giúp ích được cho ai nữa "  hoặc  " Tôi vụng về, ít học, chẳng làm ǵ được " .

 

  Tôi xin kể câu chuyện Hai con ngựa của thầy phó tế George A.Haloulakos.

Cạnh nhà tôi có một cánh đồng cỏ, hàng ngày có một cặp ngựa, con nọ lớn hơn con kia một chút thong thả ăn cỏ ở đấy. Nh́n từ xa chúng là đôi ngựa b́nh thường giống những con ngựa khác. Tuy nhiên nếu bạn đến gần, bạn sẽ khám phá ra là có một con mù.

Trên đường trở về chuồng mỗi chiều, con ngựa nhỏ chốc chốc lại ngoái cổ lại nh́n bạn, muốn biết chắc bạn mù của nó vẫn đi theo tiếng chuông của nó để lại đằng sau.

Chủ nhân của nó chắc thương nó không nỡ bỏ đi, mà c̣n cho nó một chỗ ở an toàn. Chính điều này đă thành một câu chuyện tuyệt vời.

Đứng bên chúng, bạn chợt nghe có tiếng chuông rung, phát ra từ cái đai nhỏ ṿng quanh cổ con ngựa nhỏ hơn, chắc là một con cái. Tiếng chuông báo cho con bạn mù của nó, biết là nó đang ở đâu mà bước theo. Quan sát kỹ một chút bạn sẽ thấy cái cách con ngựa sáng chăm sóc con ngựa mù, bạn nó chu đáo như thế nào. Con ngựa mù lắng nghe tiếng leng keng mà theo bạn, nó bước chậm răi và tin rằng bạn nó không để nó bị lạc.

 

Cũng giống như chủ nhân của đôi ngựa có ḷng nhân từ, Thượng đế không bao giờ vứt bỏ bạn v́ bạn kiếm khuyết, hoạn nạn hay gặp khó khăn. Người luôn luôn đem đến cho chúng ta những người bạn khi chúng ta cần được giúp đỡ.Đôi khi chúng ta là con ngựa mù, được dẫn dắt bởi tiếng chuông mầu nhiệm mà Thượng đế đă nhờ ai đó rung lên cho chúng ta. Những khi khác chúng ta là con ngựa dẫn đường, giúp kẻ khác nh́n thấy.

 

Bạn hiền là như vậy. Không phải lúc nào ta cũng nh́n thấy họ, nhưng họ th́ luôn hiện diện đâu đó. Hăy lắng nghe tiếng chuông của nhau.

Hăy tử tế hết sức ḿnh, bởi v́ có một người mà bạn gặp trên đời, biết đâu cũng đang ở trong một hoàn cảnh khó khăn nào đó họ phải phấn đấu để vượt qua. Không ǵ hơn là tuổi già nương dựa vào nhau trong t́nh bạn. Luôn luôn nghĩ bao giờ ḿnh cũng có cái cho đi mà người khác dùng được.

Tính hài hước, làm cho người khác cười cùng với ḿnh cũng là những liều thuốc bổ.

Thi sĩ Maya Angelou vào sinh nhật thứ 77, trong chương tŕnh phỏng vấn của Oprah, hỏi về sự thay đổi vóc dáng của tuổi già, bà nói:

 "Vô số chuyện xẩy tới từng ngày... Cứ nh́n vào bộ ngực của tôi xem. Có vẻ như hai chị em nó đang tranh đua xem đứa nào chạy xuống eo trước". Khán giả nghe bà, cười chẩy cả nước mắt.Những vấn đề chính ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn (qua tinh thần) là:

+Sự cảm thông giữa cha mẹ và con cái, giữa ông bà với các cháu.

+Tinh thần chấp nhận và lạc quan.

+Nghĩ đến những điều vui nhỏ mỗi ngày.

+Tham gia những sinh hoạt nào phù hợp với sức khỏe.

+Làm việc thiện nguyện.

Sinh, bệnh, lăo, tử. Con đường đó ai cũng phải đi qua. Nhưng đi như thế nào th́ hầu như 80% chính ḿnh là người lựa chọn.

+Nhóm bạn: Đọc sách, kể chuyện, đánh cờ, chơi bài (không phải ăn thua).

+Tham gia các lớp thể dục: Như Yoga, ngồi thiền, khí công v.v... Và ngay cả chỉ đi bộ với nhau 30 phút mỗi ngày cũng giúp cho tinh thần sảng khoái, sức khỏe tốt hơn là ở nhà nằm quay mặt vào tường.

 

Hăy thỉnh thoảng đọc lên thành tiếng câu ngạn ngữ này: 'Một nét mặt vui vẻ mang hạnh phúc đến cho trái tim và một tin vui mang sức khỏe cho xương cốt.'

 

Chúc tất cả anh chị em luôn cảm thấy vui khoẻ và trọn vẹn an lành trong tâm hồn !

 

Dr. Dung Le

 

          Lâu nay cứ tưởng ḿnh già

Bây giờ mới biết quả là y chang

          Suốt ngày nói chuyện thuốc thang

Gặp nhau lại kể cả tràng chuyện xưa

         Tivi dỗ giấc ngủ trưa

Sức khoẻ lại giảm, mắt mờ, da nhăn

         Đọc chữ phóng đại mấy trăm

Lại c̣n đăng trí, tần ngần, hay quên

         Cả ngày mỏi mắt đi t́m

Hết t́m khoá cửa lại t́m khoá xe

         Nhiều hôm thăm viếng bạn bè

Được dăm ba phút nằm phè ngủ ngon

        Tóc bạc chen chúc tóc non

Không dám nhổ nữa sợ c̣n b́nh vôi

        Kiến thức mới nuốt chẳng trôi

Bước ra khỏi cửa trùm người áo len

        Ra đường chẳng ai gọi tên

Cứ gọi chú, bác có phiền hay không ?

        Khi lên xe buưt dẫu đông

Dăm người nhường chỗ 'Mời ông cứ ngồi’

        Lại hay nhạy cảm, tủi đời

Thích được săn sóc hơn thời ngày xưa

        Thấy t́nh nhân trẻ vui đùa

Mà ḷng chua xót phận vừa cuối thu

        Suốt ngày trung tiện lu bù

Cơm th́ phải nhăo, phở cho thật mềm

       Thích nghe tiếng hỏi, lời khen

" Lúc này thon thả, trẻ hơn dạo nào "

       Thức ăn cứ lấy ào ào

Ăn th́ chẳng nổi mà sao cứ thèm

       Ngủ trưa giấc cứ dài thêm

Đứng, ngồi, " chuyện ấy " ngày thêm chậm ŕ.

      Đánh răng, t́m thuốc loại ǵ

Để răng được trắng không th́ khó coi

      Cà phê chỉ hớp một hơi

Đêm về trắng mắt nh́n trời đếm sao

     Gặp người cùng tuổi như nhau

Thường hay hỏi  " Bác thế nào ? Khoẻ không? "

      Cell Phone th́ khổ vô ngần

Lúng ta lúng túng thường không trả lời

      Để chuông reo măi một hồi

Mở ra th́ đă chậm rồi c̣n đâu ?

      Bệnh tật nó đến từ đâu

Cao mỡ, cao máu lâu lâu ... tiểu đường

      Tránh né việc nặng là thường

Việc nhẹ th́ cũng đau xương, mệt nhoài

       Đi chơi càng khổ gấp hai

Đi đâu cũng ngại đường dài lái xe

      Giữ thân cho khỏi tṛn xoe

Ṿng hai sao cứ bè bè ph́nh to

       Thang lầu càng nghĩ càng lo

Chỉ sợ trượt ngă khổ cho thân này

       Ngủ th́ chẳng ngủ được say

Bốn năm giờ sáng dậy ngay tức th́

       Sinh nhật, sinh nhiếc làm ǵ

Cái chuyện lẻ tẻ ấy th́ nên quên

       Vẫn hay nh́n kiếng thường xuyên

Xem chân dung đă trở nên thế nào

       Buồn t́nh đếm thử xem sao

Bao nhiêu triệu chứng ấy bao nhiêu già!